‘Vrede en gratie ondersteunen me bij mijn pogingen om te groeien’.

‘Laat me compassie hebben met mijn eigen lijden terwijl ik dit in vrede en met liefde loslaat’ (dagkaart: Kwan Yin, dochter van de Feniks)

Terwijl ik het beeld van Clitootje van vandaag in grote lijnen heb opgezet en nadenk over de volgende fase van de tekening, bekruipen me m’n oude vertrouwde zelftwijfels;

Moet ik hier nu wel mee doorgaan? Wordt het niet een beetje saai? Vind ik dit nog wel leuk? Zou het vandaag wel lukken? Ben ik niet gewoon een sneue narcist? Is dit werk eigenlijk het luxe tijdverdrijf van een niksnut met een groot spiritueel ego ?

In mijn tekenschrift maak ik tijdens het tekenen (rechterpagina) op de linkerpagina in potlood kleine notities die, door te erkennen wat me blokkeert of stoort, me helpen in het proces te blijven aarden en dóór te ademen.

Ik realiseer me dat ik nog steeds te maken heb met een diepe wond in mijn ziel, die te maken heeft met miskenning. Miskenning van de Schepper in mij. Het authentieke deel, dat niet twijfelt, maar gewoon plezier heeft in het creëren van binnen uit. Dat nieuwsgierig is naar wat er vandaag op haar papier zal verschijnen. Dat dankbaar en moedig vertrouwt op haar intuïtie en niet oordeelt.

Ik realiseer me ook dat dat deel verbonden is met mijn rechterhersenhelft. En dat het voor mij nu de kunst is om rechts te versterken en met links samen te laten werken.

Boven mijn bureau hangt een citaat van Dr. Jill Bolte Taylor, uit haar boek ‘Onverwacht Inzicht’:

‘Toen de beroerte me trof en ik de cellen van mijn taalcentrum in de linkerhelft verloor die ook mijn ‘ik’ definieerden, konden ze de cellen in mijn rechterhersenhelft niet meer in de weg staan. Dat heeft ertoe geleid dat ik een duidelijke scheidslijn kan zien tussen mijn twee zeer verschillende karakters die onder mijn schedel huizen. De twee helften van mijn brein nemen niet alleen op een andere manier waar en denken niet alleen heel anders op neurologisch niveau, maar ze hangen verschillende waarden aan op basis van het soort informatie dat ze waarnemen en ze vertonen dus heel verschillende persoonlijkheden.

Mijn onverwachte inzicht is dat het bewustzijn van mijn rechterhersenhelft ten diepste een karakter heeft dat rechtstreeks in contact staat met mijn beleving van een diepe innerlijke vrede. Het is helemaal gewijd aan het naar buiten brengen van vrede, liefde, vreugde en medeleven’. (einde citaat)

Het is zo heilzaam om die oude, kritische en beperkende overtuigingen in mezelf te horen en ze te ontzenuwen door in te zien dat ze er niet zoveel meer toe doen. Ik ben regelmatig ontroert terwijl ik werk, ik verzacht en verwelkom. Dat gebeurt ook op fysiek niveau, wanneer ik met een nat penseel de harde lijnen van het aquarel potlood een beetje oplos…zo fijn voelt dat..

Op de kunstacademie in DenHaag, nu 38 jaar geleden, leerde ik in het eerste jaar (mijn enige jaar daar) vooral heel goed ‘naar de natuur’ te kopiëren. Op zichzelf heel leerzaam; je leert er heel goed van kijken en ontwikkelt je oog-hand coördinatie. Maar het heeft ook een hoog linker-hersenhelft gehalte. Schilderen deden we met acrylverf. Of plakkaatverf. Nooit met aquarelverf. Daar werd geloof ik een beetje op neer gekeken.

Ik herinner me ook dat ik eens voor het enige ‘autonome en vrije’ vak dat we daar in het eerste jaar hadden, thuis een groot vel papier had betekend en het met kloppend hart, trots presenteerde.

De leraar wierp een korte blik op mijn werk en vroeg mij toen, ten overstaan van de hele klas, of ik nou ècht zelf had gedacht dat hij dáárnaar zou gaan kijken en er serieus commentaar op zou leveren? (Ja dat had ik inderdaad verwacht, want voor mijn gevoel was het me echt goed gelukt om mezelf helder en openhartig op papier uit te drukken). Na die vraag verstomde ik, pijnlijk getroffen.

De naam van die mislukte pedagoog en geflipte kunstenaar herinner ik me nog altijd, maar ik noem hem niet meer. (Ik denk nu dat hij gewoon niet goed wist hoe hij mijn werk moest beoordelen en niet onbekwaam wilde lijken dus het gewoon afserveerde als ‘niet de moeite waard’).

Aan het einde van dit eerste jaar op de KABK raakte ik in verwachting van mijn dochter, en na de zomer keerde ik er niet meer terug.

Wèl studeerde ik door, maar nu 1 weekend per maand in Zutphen op Cochenille, om kunstzinnig therapeut te worden. Wauw, dat gaf me een héél andere bril om doorheen te kijken. Wat een verademing na de kunstacademie. Cochenille voedde mijn uitgehongerde ziel met veel rechterhersenhelft vakken, en ik vond het jammer dat het na drie jaar al voorbij was.

Ik was intussen 25 jaar geworden en voelde me nog te jong om het vak van kunstzinnig therapeut uit te gaan oefenen, dus besloot ik om, met ondersteuning van mijn ouders, naast mijn functie als alleenstaande moeder, mezelf nu als autonoom beeldend kunstenaar te beschouwen. Het was nog wel lastig om niet alleen maar door een therapeutische bril naar mijn eigen werk te kijken, maar ik vond gaandeweg mijn balans wel weer terug. Als Helend Kunstenaar.

(De balans tussen het alleenstaand moederschap en het kunstenaarschap was ook nog een lastige trouwens.. maar dat is weer een ander verhaal).

Wanneer je wat dieper in de geschiedenis van vrouwen en kunst duikt, zul je ontdekken dat er eeuwenlang vrijwel alleen maar ‘kunst om serieus te nemen’ gemaakt werd door mannen. Dat was natuurlijk een belachelijke patriarchale gedachte en niet echt waar. Maar ja, het stond geschreven in de kranten en de boeken dus men geloofde dat er veel meer (zo niet alleen maar) goeie en belangrijke mànnelijke kunstenaars bestonden dan vrouwelijke. En het is ook zo dat er vele vrouwen in de vorige eeuwen leefden die het talent en de ambitie wel hadden, maar die gewoonweg de vrijheid niet kregen zich als kunstenaar te ontwikkelen en er hun werk van te maken. Er waren ook v. kunstenaars die ervoor kozen om hun creaties onder m. pseudoniem te publiceren, maar die waren natuurlijk ook niet echt vrij en werden in wezen ook miskend. Enfin..

Gelukkig leven we nu in een tijd waarin vrouwelijke kunstenaars uit het verleden alsnog de aandacht krijgen die ze toen al verdienden.

De rehabilitatie en de sporen die eeuwenlange miskenning op dit gebied hebben getrokken in ons collectief vrouwelijke zenuwstelsel hebben nog wèl wat vochtige penseelstreken nodig om de balans te herstellen.

Tot morgen✌🏼