Tegen mijn gewoonte in, staat er in deze Clitootje-post alleen een aantal ‘ouwe’ tekeningen, die allemaal geïnspireerd zijn door de oester en haar parels. Waarom ? Dat zal ik je hier vertellen.

Het is een heel verhaal dat ik hier wil delen en ik ben van plan om er pas morgen een mooie illustratie bij te maken. Want anders zit ik hier weer overuren te maken, en dat vindt dr. Arts niet goed.

De afgelopen 4 uren (de hele morgen) ben ik intensief bezig geweest met mijn voor-moeder-lijn. Ik hoefde er niet eens het internet voor op, want mijn grote broer Fokko heeft dat allemaal al eerder uitgezocht, toen hij zijn boek schreef over onze opa Piet. (Zie vorige post, ‘Arendina’.) Dus dat was fijn om mee te beginnen vanochtend.

Ik bestudeerde de namen en geboorte -en sterfdatums van al mijn moeders van moeders van moeders etc, tot in de 17e eeuw terug. Bovenaan deze moedertak van mijn stamboom glanst Margje Jacobs, die getrouwd was met Peter Roelfs Peters, en die geboorte gaf aan Hendrikjen Peters, in Sappemeer. Het jaartal is dan circa 1700. Wanneer oermoeder Margje geboren, getrouwd en gestorven is, is een ??? Wanneer haar dochter Hendrikjen trouwt (met de heer Luitje Willems Luitjes, geboren in Windeweer) is ook een ??? En wanneer deze mensen overlijden weten we ook niet, maar de gegevens van hùn dochter Marchien Luitjes zijn wel ‘compleet’. Dat wil zeggen: geboortejaar -en plaats en sterfjaar -en plaats staan vernoemd (*Kalkwijk 1725, Windeweer 1784 +). Margje is dus de oma van Marchien. (Op die naam, die steeds opnieuw opduikt en steeds een generatie overslaat kom ik later terug).

Marchien Luitjes geeft geboorte aan Grietje Jans Weijer (Windeweer 1764-1799). Grietje zet weer een Margien (maar nu met een g) op de wereld (Windeweer 1796-1864). Hier viel me op dat deze Margien al op 3-jarige leeftijd haar moeder ‘verloor’.

(…)

Maar Margien zou niet één van mijn voormoeders zijn als zij niet ook (minstens) een dochter kreeg; dat was Annechien Harms Bos (Kropswolde 1822-1849). Annechien stierf reeds op haar 27e.

(…)

Ze was getrouwd met Oomke Jans de Vries (1818-1860). Uit dit huwelijk werd mijn Betovergrootmoeder geboren. De oma van mijn oma. De moeder van de moeder van de moeder van mijn moeder.

Mijn Be-Tover-Grootmoeder heette weer: Margien.

Margien de Vries dit keer. Ze werd in 1843 in Hoogezand-Kalkwijk geboren en overleed alweer in 1875. Slechts 32 jaar oud, 5 jaar ouder dan dat haar moeder was toen die stierf. Margiens leven eindigde in Sappemeer-Achterdiep.

(…)

Haar beroep staat ook vermeld: Dienstmeid (en Moeder natuurlijk). Zij verloor haar moeder (Annechien) toen ze zelf pas 6 jaar was.

(…)

En toen ze 17 jaar was, was ze al wees.

(…)

Arme Margien de Vries uit Hoogezand-Kalkwijk. En arme echtgenoot van Margien (Jan Tjaards Uildriks, Kolham 1845, Slochteren 1925. Boerenknecht, later: Commissionair en Landbouwer). En arme Annegien Uildriks, hun dochter. (Harkstede 1868, Groningen 1942). De moeder van mijn oma Arendina. Annegien Uildriks was 7 jaar oud toen hààr moeder dood ging.

(…)

En dat betekent dat mijn Betovergrootmoeder 25 jaar oud was toen Annegien uit haar geboren werd. Hoogstwaarschijnlijk had Annegien nog wel wat broertjes en zusjes boven zich. Want 25 jaar was in die tijd volgens mij al vrij oud om te bevallen van je eerste kind.

Dit alles was een heleboel informatie om bij me binnen te laten komen vanmorgen. Ik voelde dat ik nu eerst even wilde stilstaan bij al die jong gestorven moeders en hun dochters. Het scheen me toe dat er nog wel wat gerouwd mocht worden om dit verdriet van mijn voormoeders.

(…)

Dus ik pakte mijn drum en begon er langzaam en monotoon op te spelen. Vrij snel begon ik als een rouw-sjamaan te zingen. Aja ja hee a ja a jaja ho. (Of zoiets, het klonk nogal Indiaans en het ontroerde me, het voelde goed en bevrijdend).

Naast het verdriet dat begon door te stromen, voelde ik ook ruimte komen voor dankbaarheid. Voor al deze voormoeders dankzij wie ik nu vrij en relatief onbezorgd mijn rijke leven kan leiden. Dankbaar voel ik me voor de mogelijkheden, de rijkdom om stil te kùnnen staan en expressie te kùnnen geven aan al die gevoelens.

En ik bid dat mijn bezielde gezang verlossend werkt voor alle ongeziene en ongehoorde, stille pijn, die ongetwijfeld via ons bloed maar doorgegeven blijft worden, generatie op generatie, net zolang tot er tijd en ruimte en werkelijke erkenning voor is.

(¡)

Het voelde goed om ze te eren. Al die moeders, mijn voormoeders, verbonden met de ‘Grunneger klei’.

Ziezo, en dan komen we nu aan bij de namen Margje, Marchien en Margien.

Het was dus de gewoonte om de dochters te vernoemen naar hun grootmoeder van moeders kant. Die gewoonte stopte even bij mijn eigen grootmoeder Arendina. (Mijn neef, de zoon van de zus van mijn moeder (Annegien, oftewel tante Anneke) heet trouwens wel weer Arend en mijn oudere zus heet Dineke). (Dus mijn moeder en haar zus zorgden er wèl weer voor dat hun moeders’ naam werd doorgegeven in de familie). Maar nu even genoeg over die naam; gisteren heb ik al veel aandacht geschonken aan de Arend, ‘el Aguila’.

Nu gaat het verder weer over Margje, Marchien en Margien. Op het internet vond ik dat deze namen alledrie afgeleid zijn van Margaretha. Een naam die je kunt vinden in Nederland en Duitsland, maar die oorspronkelijk komt uit het Grieks ; margaritè betekent parel en het Griekse margaritè vindt haar oorsprong in het Perzische mâr galliti, dat zoveel betekend als dochter van de zee, kind van het licht.

Ik las verder op het fantastische internet, onze moderne Akasha kroniek, een prachtig stukje Perzisch geloof dat direct relatie heeft met mâr galliti ;

Oesters komen in de nacht, wanneer de volle maan schijnt, naar het oppervlak van de zee en openen hun schelp om dauwdruppels op te vangen, die door de manestralen verlicht, veranderen in Parels..

Morgen serveert Clitootje hopelijk weer verse oesters op papier hier.. 🦪